Je telefoon of tablet aan heel jonge kinderen geven om ze bezig te houden, lijkt vaak een goed idee. Maar deskundigen adviseren om kinderen op een andere manier bezig te houden. Uit Japans onderzoek is namelijk gebleken dat schermgebruik op jonge leeftijd op de lange termijn negatieve effecten kan hebben.
Ontwikkelingsachterstand door schermtijd
Onderzoekers in Japan vroegen ouders van 8.000 baby’s het digitale gebruik te registreren en dit een paar jaar vol te houden. Het onderzoek in de JAMA-kindergeneeskunde vergeleek het schermgebruik tot de leeftijd van 1 jaar met ontwikkelingsachterstanden tussen het tweede en vierde levensjaar. Wetenschappers concluderen dat kinderen ontwikkelingsvertraging oplopen in communicatievaardigheden en het oplossen van problemen.
Advies schermgebruik verandert
De richtlijnen voor de schermtijd zijn door de jaren heen veranderd. De American Academy of Pediatrics (AAP) bijvoorbeeld adviseerde helemaal geen schermtijd voor kinderen tot 18 tot 24 maanden. Voor kinderen adviseerde het orgaan maximaal één uur schermtijd per dag.
Maar de AAP komt daar op terug. “Er is niet genoeg bewijs dat een voordeel aantoont van specifieke richtlijnen voor schermtijdbeperking”, zegt de AAP. “Omdat kinderen enjongeren veel verschillende soorten interacties met technologie kunnen hebben, raden we aan om kritisch te zijn op de kwaliteit van interacties met digitale media en niet alleen met de kwantiteit of hoeveelheid tijd.” Toch zeggen artsen dat het niet goed voor ze is om kinderen de hele dag voor schermen neer te zetten.
Wat zegt onderzoek over schermtijd voor kinderen?
De bevindingen uit al die onderzoeken lopen uiteen.
- In september publiceerden onderzoekers bevindingen van de Japan Environment and Children’s Study, waarin gegevens van 57.980 kinderen werden geanalyseerd. Onderzoekers zagen dat verhoogde schermtijd (met name van tv of dvd’s) vanaf bij kinderen tot 1 jaar “de latere ontwikkeling negatief beïnvloedde”.
- Uit een onderzoek onder 7.097 kinderen, gepubliceerd in augustus in het tijdschrift JAMA Pediatrics, bleek dat kinderen die op 1-jarige leeftijd één tot vier uur schermtijd per dag hadden, een groter risico liepen op ontwikkelingsachterstanden. En dan gaat het om communicatie, fijne motoriek, probleemoplossingen, persoonlijk gedrag en sociale vaardigheden op de leeftijd van 2 jaar.
- Uit een meta-analyse van 45 onderzoeken gepubliceerd in de Journal of Health, Population and Nutrition in januari bleek dat kinderen met een totale dagelijkse schermtijd van meer dan vier uur een grotere kans hadden op overgewicht of obesitas. Kinderen die de meeste schermtijd hadden, hadden 1,2 keer meer kans om zwaarlijvig te worden dan degenen die zich aan de andere kant van het spectrum bevonden.
- Uit een cohortstudie uit 2019 onder 2.441 moeders en kinderen bleek dat hogere niveaus van schermtijd bij kinderen tussen de 24 en 36 maanden verband hielden met slechte prestaties op een screeningstest van de ontwikkelingsmijlpalen van de kinderen op 36 en 60 maanden. “Overmatige schermtijd kan van invloed zijn op het vermogen van kinderen om zich optimaal te ontwikkelen”, concludeerden de onderzoekers. “Het wordt aanbevolen dat kinderartsen en beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg ouders begeleiden bij de juiste hoeveelheid schermblootstelling en de mogelijke gevolgen van overmatig schermgebruik bespreken.”
- Volgens het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services is te veel schermtijd bij kinderen in de kleuterklas gekoppeld aan een hogere body mass index, minder slaap en ontwikkelingsachterstanden.
- Onderzoek heeft ook kinderen met meer schermtijd in verband gebracht met slechtere slapen, maar één onderzoek merkt op dat “er een duidelijke behoefte is aan meer onderzoek naar de effecten van schermmedia op slaaptekort en de gevolgen voor de gezondheid bij kinderen en jongeren.
- Uit een onderzoek onder 547 tweelingkinderen, gepubliceerd in Psychological Science in 2020, bleek dat de impact die schermtijd heeft op de hoeveelheid slaap uiteindelijk afhangt van de kinderen zelf. Kinderen die ‘s avonds nog schermen gebruikten, scoorden lager op het onder controle houden van impulsieve reacties, concentratie en het uitvoeren van moeilijke opdrachten.
Hoeveel schermtijd is oké?
Dit is waar het lastig wordt, omdat er telkens nieuwe adviezen volgen uit al die onderzoeken. Toch kun je als leraar en ouder daar de juiste overweging in maken. Niet elke schermactiviteit is per definitie slecht. Educatieve video’s en apps kunnen wel degelijk goed zijn voor de ontwikkeling. Zo zijn er 2- en 3-jarigen die sommige woorden lezen door video’s of apps die ze gebruiken. Goed kritisch kijken naar wat je kinderen online laat doen is en blijft dus heel belangrijk.
