Een van de grote problemen bij korte verhalen is dat leerlingen vaak moeite hebben zich te identificeren met de personages en de verhaallijn. Complexe vertelstructuren, de focus op details en de korte duur van verhalen kunnen daarom niet altijd interessant zijn. Tegelijkertijd zijn podcasts erg populair onder jongeren.
Podcasts verleiden tot lezen
Er zijn verschillende redenen waarom korte verhalen de moeite waard zijn voor je onderwijs. Podcasts zijn vaak leuk en spannend om naar te luisteren. Bovendien is het een heel toegankelijk medium. Luisteren is immers een makkelijkere manier van informatie verwerken dan lezen. En dat kan interessant zijn voor leerlingen die niet van lezen houden. Sterker nog, de podcast kan die leerlingen verleiden om de boeken in te duiken.
De beleving van een verhaal in podcasts is doorgaans veel hoger als er ook geluidseffecten en muziek in voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan een hoorspel. Een mooi voorbeeld is De Rampnacht; een verhaal over de watersnoodramp in 1953. Het luisteren naar zulke verhalen zorgt voor een extra dimensie door de bijzondere sfeer. Je beleeft met leerlingen een intensievere ervaring net zoals je dat in films ervaart. En dat leidt tot interesse bij leerlingen om meer over een onderwerp te weten te komen.
Een ander type podcast is het gesprek. Dat zijn gesprekken met specialisten en experts aan het woord over een bepaald onderwerp. De analyses in die gesprekken biedt leerlingen een inkijkje in hardop denken en analyseren. Dat geldt ook voor echte gebeurtenissen uit het verleden zoals de Watersnoodramp. In de podcast Toen Ik 12 Was bijvoorbeeld, hoor je in de tweede aflevering Mina. Zij vertelt hoe zij de watersnoodramp beleefde.
Tenslotte bieden dergelijke podcasts in de klas leerlingen ook de mogelijkheid om toegang te krijgen tot een brede selectie korte verhalen die anders moeilijk te vinden zouden zijn. Waar podcasts zijn, zijn ook korte verhalen, dus er is veel om uit te kiezen voor je les.
Analyseer verhalen; ook met eigen luistermateriaal
Het luisteren naar analyses van korte verhalen biedt verschillende voordelen. Het gaat dan niet alleen om analyses door experts en specialisten van bestaand materiaal. Het is ook waardevol om leerlingen zelf te leren analyseren. Podcasts gemaakt door andere leerlingen, experts of schrijvers die een diep begrip hebben van het korte verhaal (schrijfstijl, structuur, belang van belangrijke thema’s binnen het verhaal) kunnen het immers beter uitleggen.
Het luisteren naar analyses in een podcast kan een leuke en toegankelijke manier zijn om met literatuur bezig te zijn. En dat kan net het zetje zijn naar het leesboek. Om binnen het thema van de watersnoodramp te blijven is ‘De zee kwam door de brievenbus‘ van Selma Noort een mooi boek om te bespreken. Voor wat oudere leerlingen is ‘De Verdronkene‘ van Margriet de Moor meer geschikt. Tijdens het analyseren leer je leerlingen begrip en waardering op te brengen voor verhalen en literatuur. Ook train je het kritisch denken en leer je verschillende analytische vaardigheden toepassen.
Neem je eigen podcasts met korte verhalen op
In je eigen podcast korte verhalen van anderen, bijvoorbeeld kinderboeken, analyseren is een waardevolle ervaring voor leerlingen:
- Verbeter communicatie- en presentatievaardigheden: Leerlingen leren hun gedachten en ideeën duidelijk en beknopt te formuleren en ze aan een breed publiek te presenteren.
- Kritisch denken en analysevaardigheden: Het analyseren van korte verhalen vereist kritisch denken en een diepgaande analyse van literaire elementen zoals karakterontwikkeling, personages, verhaallijn, complexe vertelstructuren en thema’s. Deze vaardigheden train je doordat leerlingen hun gedachten en analyses mondeling kunnen uiten.
- Creativiteit: Podcasts vereisen een creatieve aanpak om luisteraars te betrekken en het verhaal op een interessante en vermakelijke manier te presenteren. Leerlingen gebruiken hun creativiteit om hun verhaallijn te ontwerpen met muziek, geluidseffecten en andere creatieve elementen.
- Samenwerkend leren: Het maken van een podcast vereist goede afspraken en een goede rolverdeling. Leerlingen leren samenwerken om hun analyses en ideeën te delen en te bespreken.
- Digitale geletterdheid: Digitale vaardigheden van leerlingen verbeteren door te leren hoe ze audio-opname- en bewerkingsprogramma’s kunnen gebruiken. Ook hoe ze podcasts op verschillende platforms kunnen publiceren.
Zo integreer je de podcast in je les
Je kunt podcasts op verschillende manieren integreren: Podcasts luisteren en podcasts maken. Het beste is om de podcast te benaderen als een verwerkingsvorm, net als het maken van een videoverslag of het schrijven van een profielwerkstuk. En wat korte verhalen betreft, past dit heel mooi in het vak Nederlands. Kortom, de podcast sluit heel gemakkelijk aan bij wat er al op school plaatsvindt en sluit zo naadloos aan op het curriculum.
Podcast is vertrouwd en veilig medium
De podcast is een verwerkingsvorm die leerlingen vlug omarmen. Leerlingen kunnen door middel van de podcast hun eigen ideeën, gedachten en gevoelens in een creatieve vorm uiten. Ook ontdekken ze hun eigen stem en perspectief. Het ontwikkelen van een analyse vereist schrijftechnieken zoals structuur, interpretatie en classificatie. Schrijven, herzien en redigeren helpt de schrijfvaardigheid verbeteren.
De uiteindelijke opname van een kort verhaal vereist weer goed luisterbegrip. Leerlingen ontdekken hoe ze een analyse op een onderhoudende en boeiende manier kunnen presenteren. Dit vergroot uiteraard het zelfvertrouwen en de presentatievaardigheden. Het daadwerkelijk opnemen helpt om het vertrouwen in hun eigen optreden te vergroten. Ze horen hun eigen stem en leren hun werk aan een breed publiek in een kleine vertrouwde en veilige setting te presenteren.
En het mooie van podcasts in de klas is dat leerlingen ook werken aan technische vaardigheden zoals audio opnemen, editen en monteren. En wat komt er allemaal bij kijken als je de opname moet produceren. Dit werkt het beste in groepswerk; samenwerken bevordert immers de creativiteit en het kritisch denken door ideeën en gedachten te delen en te bespreken.
Luistertip: Afl. 2 van ‘Spits je Oren!’
Ben je benieuwd naar het verhaal van de makers van De Rampnacht? Luister dan zeker naar de tweede aflevering van de podcast Spits je Oren!, waar Lisa Roozen en Tjeerd van den Elsen in gesprek zijn met Lenny Tamerus, de maker achter deze spannende podcastserie.
